نمادها و تمثیل های آب در مخزن الاسرار

نویسندگان

مسعود پاکدل

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز - ایران فرشته توکلی

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رامهرمز - ایران

چکیده

نماد یا رمز عبارت از کاربرد کلمه و کلام به جای همانندهای آن که هم معنای حقیقی خود را به همراه دارد و هم به قرینه­ی باورهای شاعر و دلالت­های عقلی دارای معنای مجازی است. رمزها در کلمه و کلام در داستان­ها با زیبایی و سنجیدگی خاصی به کار رفته­اند. نخستین کسی که به رمزهای موجود در خلوت های دل شاعر اشاره می کند نظامی است. او از نماد آب در مخزن الاسرار در طرح معانی ژرف عرفانی و حکمی بهره­های فراوانی برده است. در کلام او نوعی پیوند درونی و هماهنگی پیش ساخته بین لفظ و معنی دیده می­شود که نظیر آن را در اشعار شاعران دیگر نمی توان نشان داد. در این مقال آب را نماد آبرو، آسمان، شراب، هستی، ... می یابیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نمادها و تمثیل‌های آب در مخزن الاسرار

   نماد یا رمز عبارت از کاربرد کلمه و کلام به جای همانندهای آن که هم معنای حقیقی خود را به همراه دارد و هم به قرینه­ی باورهای شاعر و دلالت­های عقلی دارای معنای مجازی است. رمزها در کلمه و کلام در داستان­ها با زیبایی و سنجیدگی خاصی به کار رفته­اند. نخستین کسی که به رمزهای موجود در خلوت‌های دل شاعر اشاره می‌کند نظامی است. او از نماد آب در مخزن الاسرار در طرح معانی ژرف عرفانی و حکمی بهره­های فراوان...

متن کامل

بررسی تمثیل در سه گنج نظامی؛مخزن الاسرار؛لیلی و مجنون و هفت پیکر

یکی از شیوه های معتبر در متون ادبی،اعم از نظم و نثر به منظور تبیین، ایضاح، تعلیل و تأیید مقولات تعلیمی در زمینه های مختلف، تمثیل است که از آغاز پیدایش ادب فارسی کمابیش مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده، اما اوج اعتلای این شیوه مربوط به سبک عراقی و آذربایجانی و نثر مصنوع فارسی است که از قرن ششم هجری آغاز می شود و تا پایان قرن هشتم ادامه می یابد. اهمیت این شیوه در سبک های ادب پارسی تا حدی است که ...

تصویر دل در مخزن الاسرار نظامی گنجوی

این پژوهش درصدد جواب دادن به این پرسش است که «دل» در مخزن الاسرار، که زهدآمیز و عرفانی است، چگونه تبیین شده و دارای چه مراتبی است. فرضیه ای که در ذهن خواننده و پژوهشگر شکل می گیرد، این است که نظامی تلقی خاصی از «دل» داشته و به سبب این که یکی از مهم ترین بخش های مثنوی مخزن الاسرار را به آن اختصاص داده، در پی شکل دهی شاعرانه ـ عارفانه به آن مفهوم و بن مایه بوده است. شیوه بررسی در این مقاله، تحلیل...

متن کامل

نقد و تحلیل محتوایی شرح های مخزن الاسرار

مخزن­الاسرار، نخستین اثر از پنج گنج نظامی گنجوی است که بسیاری از محققان به سبب ابهام و پیچیدگی­های فراوان معنایی، به شرح و توضیح ابیات آن همّت گمارده­اند. در این مقاله به نقد و تحلیل محتوای شروح مخزن­الاسرار پرداخته شده است. آشنایی با ابیات مشکل و پیچیده این مثنوی و گردآوری و ارزیابی معانی مختلف شارحان، یادآوری و اصلاح اشتباهات در توضیح برخی ابیات، برگزیدن معنی صحیح­تر ابیات و هم­چنین شناخت منشأ...

متن کامل

تحلیل واقعه سفرنامه روحی نظامی در مخزن الاسرار نظامی

   هدف مقاله حاضر آن است تا نشان دهد اولین اثر و شاید بتوان گفت مهم‎ترین اثر نظامی که بیشتر محققان معتقدند ساختار بسیار پیچیده‎ای دارد کتاب مخزن‎الاسرار است.نظامی هنگام سرودن این اثر مشغول ریاضت بدن و تهذیب و تصفیه روح  و مراقبت در اعمال دین بوده است و کتاب،حاصل چله نشینی وی است. نظامی در این اثر بیشتر از هر چیز به متافیزیک توجه داشته است یعنی به اندازه توجه به هنر و ارکان زیبایی شعر،به اندیشه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصل نامه تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی

جلد ۸، شماره شماره ۲۷، صفحات ۱۳-۲۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023